Լոյալության քարտերի տվյալների վերլուծությունը կարող է օգնել ձվարանների քաղցկեղի ավելի վաղ հայտնաբերմանը, պարզել են Լոնդոնի Կայսերական քոլեջի գիտնականները։ Հետազոտությունը հրապարակվել է JMIR Public Health and Surveillance-ում։
Օրվա աստղագուշակ
Գիտնականներն ուսումնասիրել են 300 կանանց գնումները 6 տարվա ընթացքում՝ օգտագործելով լոյալության քարտերի տվյալները երկու խոշոր դեղատներում։ Նրանք պարզել են, որ ցավի եւ ստամոքսի խանգարման դեղեր ավելի շատ են գնել այն կանայք, որոնց դեպքում հետագայում ախտորոշվել է ձվարանների քաղցկեղ։ Գնումների այս փոփոխությանը կարելի է եղել հետեւել ախտորոշումից ութ ամիս առաջ կատարված գնումների միջոցով։
Վիճակագրության համաձայն՝ կանանց 93 տոկոսը, որոնց մոտ ախտորոշվել է ձվարանների քաղցկեղ, ապրում են հինգ եւ ավելի տարի, եթե ախտորոշումն արվում է ամենավաղ փուլում։ Իսկ եթե ձվարանների քաղցկեղը հայտնաբերվում է վերջին փուլում, ապրելու շանսերը հինգ տարվա ընթացքում կազմում են 13 տոկոս։ Ընդ որում՝ ձվարանների քաղցկեղը վաղ փուլում շատ հազվադեպ է հայտնաբերվում. այս հիվանդությունն ունեցող յուրաքանչյուր հինգերորդ կին իր ախտորոշման մասին իմանում է շտապօգնության բաժանմունքում, երբ հիվանդությունն արդեն խիստ թուլացրած է եղել նրանց օրգանիզմը։
Ձվարանների քաղցկեղի ախտանշանները կարող են ակնհայտ չլինել հիվանդության վաղ փուլերում, ինչը հանգեցնում է այն բանին, որ որոշ կանայք իրենք են դեղատնից գնում դեղեր՝ ընդհանուր պրակտիկայի բժշկի այցելելու փոխարեն, քանի որ իրենց վիճակը լուրջ չեն համարում։ Վաղ ախտանշանները կարող են ներառել ախորժակի կորուստը, որովայնի ցավը եւ որովայնի փքվածությունը։
Այս հետազոտությունում մասնակիցներն ախտորոշումից մոտ 4,5 ամիս առաջ նկատել են ախտանշաններ, որոնք, ինչպես պարզվել է հետագայում, կապված են եղել ձվարանների քաղցկեղի հետ։ Բժշկին դիմելը ախտորոշման հաստատման ժամկետը կրճատել է՝ հասցնելով 3,5 ամսի։ Սա ընդգծում է այն մասին, որ ախտանշաններն անտեսելը կարող է վտանգավոր լինել։